چگونه مالیات رو محاسبه کنیم؟ چه کسانی شامل معافیت مالیاتی میشوند؟
مالیات چیست؟
مقوله مالیات یکی از مهم ترین مسائلی است که تقریبا تمامی اقشار جامعه را شامل می شود. هر شخص حقیقی و حقوقی که صاحب درآمد باشد، ممکن است به نوعی مشمول پرداخت مالیات بشود. اما پرداخت مالیات چه قاعده و قانونی دارد و به چه نحو محاسبه می شود؟ در چه صورتی ممکن است معاف از پرداخت مالیات بشویم؟ لطفا در این نوشتار با ما همراه شوید تا توضیحات جامع و کاملی در این رابطه تقدیم حضورتان کنیم و با ذکر مثال، این مسئله شفاف تر از قبل کنیم. موسسه کار روز (جاب دی) با بهره مندی از متخصصین به نام امور مالیاتی، شما را در نحوه محاسبه و پرداخت مالیات، یاری خواهد کرد. یکی از مهمترین منابع درآمدی برای تمامی دولت ها از طریق دریافت مالیات میباشد. برای پرداخت و محاسبه نمودن انواع مالیات مشاغل می توان به بخش های بعد رجوع کنید. به طور کلی مالیات به دو دسته کلی مالیاتهای مستقیم و غیر مستقیم تقسیم بندی میشود. مالیات مستقیم به مالیاتی گفته می شود که مستقیما از فرد با توجه به درآمد حاصل از داراییها، دریافت خواهد شد. مالیات مستقیم به دو دسته مالیات بر درآمد و دارایی تقسیم بندی می شود. به طور کلی تمامی مالیات مشاغل و اصناف که همان مالیات مغازه هم محسوب می شود از نوع مالیات مستقیم می باشند. البته ناگفته نماند که مالیاتهای مستقیم دارای قوانین مربوط به خود هستند. با توجه به آنها مالیات ها محاسبه و معافیتها نیز لحاظ می شوند. مالیات غیر مستقیم به مالیاتهایی گفته می شود که از جمله آن ها می توان به ارزش افزوده و مالیات گمرکی اشاره کرد. به طور غیر مستقیم بر روی کالاهای مصرفی و وارداتی افزوده و محاسبه و در قیمت نهایی آنها تاثیر گذار است. مالیات مشاغل از جمله مالیاتهای مستقیم محسوب می شوند که به بررسی آنها در ادامه خواهیم پرداخت. مالیات غیر مستقیم نیز توسط دولت تعیین و محاسبه خواهند شد. پرداخت مالیات مشاغل از جمله دستهبندیهایی محسوب می شود که بایستی به طور مستقیم از نوع و حجم فعالیت مشاغل کسر و به دولت پرداخت شود. مالیات مشاغل همانطور که از نامش پیداست بایستی با توجه به درآمد افراد شاغل در اصناف و میزان نرخ آن تعیین و محاسبه شود. به طوری که هر فرد یا هر صنفی که به فعالیت ادامه می دهد بایستی مالیات درآمد فعالیت خود را به دولت پرداخت کند. در این خصوص معافیتهایی نیز تا سقف مشخصی برای افراد تعیین شده است و بعد از آن مبلغ درصد مالیات به طور صعودی افزایش خواهد یافت. ناگفته نماند اصنافی چون مغازه داران نیز شامل مالیات بر ارزش افزوده هم میشوند. بنابراین وجود مالیات غیر مستقیم چون ارزش افزوده برای افراد مشمول نیز ۹ درصد پرداخت مالیات خواهد بود. در این بین مشاغلی وجود دارند که از پرداخت مالیات معاف خواهند بود. برخی نیز کمترین مالیات را پرداخت می کنند که مربوط به اصناف فرهنگی میباشند. مشاغلی که در مناطق کمتر توسعه یافته مشغول به کار هستند امکان برخورداری از معافیت مالیاتی با نرخ صفر هم خواهند بود. برای اینکه بدانید مالیات اصناف و مشاغلی که در آن مشغول به کار هستید چه میزان است؛ بایستی اظهارنامه مالیاتی خود را به سازمان امور مالیاتی ارائه دهید. با توجه به میزان درآمد و هزینهای که در طول سال داشتید مبلغی به عنوان مالیات برای شما تعیین خواهد شد که بایستی آن را در زمان مقرر پرداخت کنید.
مالیات به چه کسانی تعلق میگیرد؟
برای بررسی محاسبه بیمه و مالیات حقوق ابتدا باید بدانیم اساسا مالیات چیست و به چه کسانی تعلق میگیرد یا بهتر بپرسیم، چه کسانی باید مالیات پرداخت کنند؟ براساس قوانین موجود این افراد شامل موارد زیر میشوند: تمامی مالکان حقیقی و حقوقی که در ایران اموال یا املاکی دارند، به آنها مالیات تعلق میگیرد. هر فرد مقیم ایران، چه در خارج و چه در داخل ایران درآمد داشته باشد، مشمول مالیات میشود. اشخاص حقوقی ایرانی تباری که در ایران یا خارج از ایران درآمد دارند، باید مالیات بپردازند. افراد حقیقی و حقوقی غیر ایرانی که در ایران شاغل بوده و درآمد دارند، موظف به پرداخت مالیات هستند. هر ایرانی که مقیم خارج بوده و در ایران اموال یا املاکی دارد، لازم است مالیات پرداخت کند.
مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی؛ افرادی که صاحب شغلی هستند و در یک صنف خاص فعالیت می کنند و به طور کلی از این فعالیت برای خود کسب درآمد میکنند؛ اشخاص حقیقی محسوب می شوند.
مشاغل مشمول؛ افراد یا واحد صنفی که با توجه به نوع فعالیت و درآمدی که داشته باشند مشمول مالیات مشاغل خواهند بود و به سه دسته زیر تقسیم بندی میشوند. گروه اول به مودیان مالیاتی تعلق دارد که آخرین درآمد این افراد در اظهارنامه دو سال آخرشان به بیش از پنج و نیم میلیارد تومان رسیده باشد. از جمله مشاغل گروه اول می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- صاحبان بیمارستانها، صاحبان هتلها، فروشگاههای زنجیرهای، کارخانهها.
- اشخاص دارای مشاغل صرافی.
- مالکان واحدهای تولیدی.
- صاحب موسسات حسابرسی، حسابداری و دفترداری.
- ارائه دهندگان خدمات مالی.
- ارائه دهندگان خدمات انفورماتیک.
- ارائه دهندگان خدمات طراحی سیستم.
- تمامی واردکنندگان و صادرکنندگان.
- صاحبان موسسات حمل و نقل موتوری، دریایی، زمینی و هوایی.
گروه اول موظف هستند این تکالیف را انجام دهند. ارائه ترازنامه، نگهداری دفتر روزنامه و کل و دیگر دفاتر حسب مورد متکی به اسناد و مدارک و همینطور ارائه نمودن صورتحساب سود و زیان به سازمان امور مالیاتی.
گروه دوم به مودیانی تعلق دارد که درآمد ابرازی آن ها در اظهارنامه مالیاتی دو سال آخر مابین میزان ۱.۸ میلیارد و پنج و نیم میلیارد تومان است. تکالیفی که مشاغل گروه دوم بایستی آنها را رعایت نمایند شامل مواردی است که در ادامه به آن ها اشاره می شود. تنظیم صورت درآمد و هزینه ماهیانه، تنظیم و نگهداری اسناد درآمدی، فروش کالا یا ارائه خدمات و دیگر درآمدها، تنظیم صورت درآمد و هزینه سالانه مودیان، نگهداری اسناد خرید کالا و خدمات و دارایی و دیگر اسناد هزینه.
گروه سوم به مودیان مالیاتی تعلق دارد که خدمات مختلفی ارائه خواهند داد. البته درآمد آنها از طریق خدماتی است که ارائه می دهند و در گروه اول و دوم قرار نداشته باشند در این گروه قرار خواهند گرفت.
به یاد داشته باشید که تمامی مشاغل و کسب و کارهایی که به تازگی فعالیت خود را آغاز کرده اند بایستی در مدت زمان حداکثر ۴ ماه از شروع فعالیت خود، نوع فعالیت و صنفشان را به اداره امور مالیاتی اعلام نمایند. با این کار این افراد و این اصناف علاوه بر اینکه از جریمه های مالیاتی در آینده پیشگیری خواهند کرد؛ ممکن است برای آنها شرایطی نیز فراهم شود تا بتوانند از معافیت های مالیاتی نیز برخوردار شوند.
تکالیف گروه سوم که بایستی آنها را رعایت کنند، این موارد را شامل می شود. نگهداری اسناد خرید کالا، خدمات و دارایی و دیگر هزینهها، نگهداری نمودن اسناد درآمدی مربوط به فروش کالا یا ارائه خدمات و دیگر درآمدها و هزینه سالانه مودیان.
تفاوت مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی و اشخاص حقوقی
طبق قوانین مالیاتهای مستقیم هم اشخاص حقوقی و هم اشخاص حقیقی باید بابت درآمد مشمول، مالیات پرداخت كنند و مهمترین تفاوت تنها نرخ مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی و حقوقی است. اشخاص حقیقی باید طبق ماده 131 قانون، مالیات را محاسبه كنند كه به صورت پلكانی و بر اساس میزان درآمد مشمول مالیات و به نرخ های 15%، 20% و 25% میباشد كه جزئیات مربوط در ذیل همین ماده درج شده است ولی اشخاص حقوقی به جز استثنائات باید بابت هر درآمد مشمول مالیات كه كسب میكنند 25% آن را به عنوان مالیات عملكرد بپردازند.
مالیات بر حقوق چیست و میزان آن چقدر است + جدول
تمامی افراد حقوقی، مشمول پرداخت مالیات بر حقوق هستند. مالیات حقوق یک نوع مالیات تکلیفی و مستقیم است که در امور مالی شرکتها قبل از پرداخت حقوق کارمندان، توسط کارفرما پرداخته میشود. به عبارت دیگر مالیات تکلیفی، نوعی از مالیات است که تعیین مبلغ مالیات و پرداخت آن، وظیفه فردی که موظف به پرداخت مالیات است، نخواهد بود. مالیات حقوقی که توسط کارمندان و کارکنان پرداخت میشود با یکدیگر متفاوت است و عواملی مانند میزان حقوق و درآمد بر مقدار این مالیات تاثیر میگذارد. همچنین میتوان گفت که مقدار مالیات حقوق در هر سال با یکدیگر متفاوت است و در هر سال بر مبلغ آن افزوده میشود. مبلغ مالیات حقوقی به طور سالانه توسط هیئت دولت تعیین گردیده و از طریق بخشنامه اعلام میشود.
برای درک بهتر مالیات حقوق ابتدا بهتر است بدانیم مالیات چیست و چه انواعی دارد؟ مالیات در یک تقسیمبندی کلی به دو دسته مستقیم و غیرمستقیم تقسیم میشود. برای فهم بهتر این دو دسته پیشنهاد میشود به این نکته توجه کنید که اگر مودی مالیاتی (همان شخصی که مسئول پرداخت مالیات است) و پرداختکننده مالیات هر دو یک شخص باشند به آن مالیات مستقیم میگویند و در غیر این صورت، مالیات غیرمستقیم است. مالیات بر حقوق یا همان مالیات حقوق، یکی از انواع مختلف مالیات بر درآمد است و همانطور که در مقالات پیشین به آن پرداختیم مالیات بر درآمد در کنار مالیات بر دارایی دو بخش از مالیاتهای مستقیم هستند. مالیات حقوق بر عهده اقشار حقوق بگیر که همان اشخاص حقیقی هستند، است و آنها موظف به پرداخت میزان مالیات مربوط به درآمد حاصله خود هستند. فصل سوم از باب سوم قانون مالیاتهای مستقیم، به مالیات بر حقوق پرداخته و در 11 ماده (از ماده 82 تا 92) قوانین و مقررات مربوط به آن بیان شده است. طبق تعریف ماده 82 قانون مالیاتهای مستقیم «درآمدی که شخص حقیقی در خدمت شخص دیگر (اعم از حقیقی یا حقوقی) در قبال تسلیم نیروی کار خود بابت اشتغال در ایران بر حسب مدت یا کار انجام یافته به طور نقد یا غیرنقد تحصیل میکند مشمول مالیات بر درآمد حقوق است». همچنین بند ب این ماده اشاره میکند که «درآمد حقوقی که در مدت ماموریت خارج از کشور (از طرف دولت جمهوری اسلامی ایران یا اشخاص مقیم ایران) از منابع ایرانی عاید شخص میشود مشمول مالیات بر درآمد حقوق میباشد.» بنابراین هر شخصی که در قبال انجام کاری برای شخص دیگری، حقوق یا دستمزد دریافت میکند، مشمول پرداخت این نوع مالیات میشود. فردی را در نظر بگیرید که به عنوان یک کارشناس در یک شرکت خصوصی یا دولتی مشغول به کار است. او در قبال کاری که انجام میدهد و خدمتی که ارائه میکند، حقوق و دستمزد دریافت میکند و از این مقدار درآمدی که به دست میآورد مکلف به پرداخت مالیات است. در واقع این کارفرما است که وظیفه کسر مالیات و پرداخت آن را به عهده دارد، به این صورت که کارفرما پیش از پرداخت حقوق به کارمند، ابتدا میزان مالیات را از آن کسر و سپس اقدام به پرداخت حقوق میکند. بنابراین پرداخت مالیات بر عهده کارفرما (پرداخت کننده حقوق) است اما این میزان از حقوق کارمند کسر شده و همین موضوع شده که بسیاری از حقوقبگیران اطلاعی از زمان و چگونگی مالیات مربوط به حقوق خود را نداشته باشند. به این نوع مالیات، مالیات تکلیفی حقوق نیز گفته میشود. مالیات تکلیفی نوعی از مالیات است که در آن افراد خود پرداختکننده اصلی مالیات نیستند، اما با یک واسطه آن را از مودی دریافت و پرداخت میکنند. مالیات حقوق، مالیات تکلیفی اجاره، از جمله مهمترین انواع مالیاتهای تکلیفی هستند.
موارد مشمول مالیات حقوق چه مواردی است؟ برای اینکه بدانید مالیات بر درآمد حقوق چه مواردی را شامل میشود به ماده 83 قانون مالیاتهای مستقیم مراجعه میکنیم. ماده 83 ق.م.م، مالیات بر درآمد حقوق را به دو دسته نقد و غیرنقد تقسیم میکند؛ نقد همان حقوق اصلی یا مقرری ماهانه و تمام مزایای مربوط به آن، و غیرنقد نیز شامل مسکن (با اثاثیه و بدون اثاثیه)، اتومبیل اختصاصی (با راننده و بدون راننده) و سایر مزایای غیرنقدی دیگر است. تبصره ماده 83 قانون مالیاتهای مستقیم به درآمدهای غیرنقدی پرداخته است؛ به این صورت که «درآمد غیرنقدی مشمول مالیات حقوق به شرح زیر تقویم و محاسبه میشود: الف ـ مسکن با اثاثیه معادل بیست و پنج درصد(25%) و بدون اثاثیه بیست درصد (20%) حقوق و مزایای مستمر نقدی (به استثنای مزایای نقدی معاف موضوع ماده (91) این قانون) در ماه پس از وضع وجوهی که از این بابت از حقوق کارمند کسر میشود. ب ـ اتومبیل اختصاصی با راننده معادل ده درصد(10%) و بدون راننده معادل پنج درصد(5%) حقوق و مزایای مستمر نقدی (به استثنای مزایای نقدی معاف موضوع ماده (91) این قانون) در ماه پس از کسر وجوهی که از این بابت از حقوق کارمند کسر میشود. ج ـ سایر مزایای غیرنقدی معادل قیمت تمام شده برای پرداخت کننده حقوق.» در خصوص بند الف این قانون، یعنی به حقوق و مزایای فرد شاغل، 20 یا 25 درصد اضافه میشود و سپس مالیات مربوط به آن محاسبه میشود. در خصوص بند ب، اگر ماشین اختصاصی با راننده به فرد داده شود 10 درصد و بدون راننده 5 درصد به حقوق او اضافه خواهد شد و به این ترتیب میزان مالیات پرداختی نیز افزایش مییابد. در خصوص بند ج قانون مذکور نیز فرض کنید یک فرد علاوه بر حقوق ماهانه، یک ساعت به مبلغ دو میلیون نیز هدیه دریافت کند، در این حالت دو میلیون تومان به حقوق وی باید اضافه شود و طبق ماده 83 قانون مالیاتهای مستقیم، میزان مالیات مربوط به آن باید پرداخت شود. نحوه محاسبه مالیات حقوق؛ مالیات حقوق چند درصد است؟ حالا سوالی که به وجود میآید این است که مالیات مربوط به حقوق چگونه محاسبه میشود و متغیرهای مربوط به آن چیست. ابتدا به بخش قانونی آن مراجعه میکنیم. همانطور که اشاره شد در ماده 84 قانون مالیاتهای مستقیم آمده است: «درآمد مشمول مالیات حقوق عبارت است از حقوق (مقرری یا مزد، یا حقوق اصلی) و مزایای مربوط به شغل اعم از مستمر و یا غیر مستمر قبل از وضع کسور و پس از کسر معافیت های مقرر در این قانون». بر این اساس حقوقی که یک فرد شاغل دریافت میکند به علاوه تمام مزایای مربوط به آن (نقد و غیرنقد) قبل از وضع کسورات (مثل پرداخت تسهیلات بانکی) محاسبه میشود؛ از این میزان معافیتی اگر شامل آن شود کسر میشود؛ در نهایت از این میزان درآمد نهایی مالیات محاسبه و دریافت میشود. اما نرخ و درصد مالیات بر حقوق کارگران و کارکنان چقدر است؟ ماده 85 ق.م.م نرخ مالیات بر حقوق کارکنان دولتی و غیردولتی را مشخص کرده و میگوید: « نرخ مالیات بر درآمد حقوق کارکنان دولتی و غیردولتی مازاد بر مبلغ مذکور در ماده (84) این قانون و تا هفت برابر آن مشمول مالیات سالانه ده درصد (10%) و نسبت به مازاد آن بیست درصد (20%) است.» اما در مورد میزان معافیت مالیات بر حقوق نیز مصوبات مجلس در قانون بودجه سالانه، نحوه محاسبه مالیات را مشخص میکند زیرا در آن میزان معافیت مالیات حقوق به شکل ماهانه و سالانه مشخص میشود. بر اساس ماده 84 قانون مالیاتهای مستقیم «میزان معافیت مالیات بر درآمد سالانه مشمول مالیات حقوق از یک یا چند منبع، هرساله در قانون بودجه سنواتی مشخص میشود». البته کارفرماها یا همان پرداختکنندگان حقوق، برای محاسبه مالیات بر درآمد حقوق میتوانند به سـامانه اطلاع سانی سازمان امور مالیاتی کشور بـه نـشانی www.intsmedia.ir مراجعه کنند و آخریـن بخشنامههایی که در زمینه میزان معافیت مالیات بر درآمد حقوق صادر شده را مشاهده کنند و بر اساس آن، میزان مالیات حقوق را محاسبه کنند. بنابراین مودیان هر سالانه منتظر صدور بخشنامه میمانند تا با اعلام نرخهای مالیاتی، میزان مالیات حقوق را محاسبه کنند. نرخهای مالیاتی برای هر میزان درآمد متفاوت بوده و برای هر سطح درآمدی یک نرخ تعیین میشود. برای نمونه؛ وضعیت مالیات بر حقوق در سال 1401 به این صورت است که افرادی که تا سقف 67 میلیون و 200 هزار تومان درآمد سالانه (معادل حقوق ماهانه 5 میلیون و 600 هزار تومان) دارند معاف از مالیات هستند. بنابراین میزان حقوق ماهانه بیشتر از 5 میلیون و 600 هزار تومان (حداقل حقوق پایه) مشمول پرداخت مالیات است و به نسبت به مابهالتفاوتی که با این حقوق پایه دارد، نرخهای متفاوتی برای آن تعیین میشود. ماده 85 قانون مالیاتهای مستقیم به نحوه محاسبه مالیات بر حقوق میپردازد که در آن آورده شده: «نرخ مالیات بر درآمد حقوق کارکنان دولتی و غیردولتی مازاد بر مبلغ مذکور در ماده (84) این قانون و تا هفت برابر آن مشمول مالیات سالانه ده درصد (10%) و نسبت به مازاد آن بیست درصد (20%) است». در قانون بودجه، نحوه محاسبه مالیات بر حقوق آورده شده و معمولا کسبوکارها با استفاده از نرم افزار حسابداری اقدام به محاسبه مالیات حقوق کرده و آن را پرداخت میکنند. مالیات اضافه کاری چگونه است؟ طبق مواردی که در قسمتهای قبل به آن پرداختیم متوجه شدیم که افراد شاغل باید بابت حقوق و مقرری ماهانه خود مالیات پرداخت کنند، سوالی که ممکن است برای برخی افراد پیش آید این است که آیا اضافه کاری یا همان کار خارج از ساعت کاری نیز مشمول مالیات است یا خیر؟ طبق ماده 82 قانون مالیاتهای مستقیم، هر فردی که در قبال تسلیم نیروی کار خود بابت اشتغال نزد شخص دیگری، درآمدی به دست آورد مشمول پرداخت مالیات است؛ حال اضافه کاری نیز به این جهت که یک مزیت رفاهی نیست و با عنوان «شغل» حقالزحمه آن پرداخت و به عنوان مزایای غیرمستمر تلقی میشود؛ بنابراین جز درآمد فرد از محل شغل بوده و مشمول مالیات است. در برخی از مشاغل به افراد کارانه نیز پرداخت میشود، در نظر داشته باشید که کارانه نیز همانند اضافه کار چون در راستای شغل است، مشمول پرداخت مالیات است. بنابراین همانطور که توضیح داده شد، مجموع پرداختیهای انجام شده به فرد شاغل در راستای فعالیتهای شغلی پس از کسر معافیتهای مالیاتی، مشمول پرداخت مالیات میشود.
محاسبه مالیات حقوق 1402؛ مالیات بر حقوق سال 1402 مثل سال های گذشته به صورت پلکانی تعریف شده است؛ واضح است هر چه هر درآمد بیشتر باشد نرخ درصد مالیات نیز بیشتر می شود. جدول مالیات حقوق سال 1402:
میزان حقوق از (تومان) | میزان حقوق تا (تومان) | میزان حقوق مشمول | درصد مالیات |
1 | 10,000,000 | 0 | 0 درصد |
10,000,001 | 14,000,000 | 4,000,000 | 10 درصد |
14,000,001 | 23,000,000 | 9,000,000 | 15 درصد |
23,000,001 | 34,000,000 | 11,000,000 | 20 درصد |
34,000,001 | بالاتر از 34,000,001 | _ | 30 درصد |
قطعا این پرسش برای شما به وجود می آید که حالا چطور می توانیم مالیات بر درآمد را حساب کنیم؟ آیا فرمول خاصی وجود دارد؟ برای اینکه خیلی راحت تر موضوع را متوجه بشوید مثالی در ادامه برای نحوه محاسبه مالیات حقوق 1402 برای شما می زنیم که می توانید مالیات بر حقوق خود را حساب کنید. فرض کنید حقوق کارمندی 14,000,000 تومان باشد، اول باید مبلغ معافیت مالیات حقوق 1402 از آن کسر شود.( مبلغ معافیت مالیات حقوق 10,000,000 تومان می باشد) حال به مبلغ 4,000,000 تومان می رسیم. این به این معنی می باشد که مبلغ مالیات حقوق مشمول این فرد ۴٫۰۰۰٫۰۰۰ تومان است که طبق جدول ذکر شده ۱۰% این مبلغ معادل ۴۰۰٫۰۰۰ تومان میشود. درباره مقدار معافیت مالیات بر درآمد نیز باید بگوییم طبق گفته های سخنگوی تلفیق بودجه: تا هفت میلیون تومان معاف از مالیات بین 7 تا ۱۴ میلیون تومان مالیات ۱۰ درصد، بین ۱۴ تا ۲۳ میلیون تومان ۱۵ درصد، بین ۲۳ تا ۳۴ میلیون ۲۰ درصد و بالاتر از ۳۴ میلیون تومان مالیات ۳۰ درصد باید پرداخت شود.
مثالی دیگر برای محاسبه مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی؛
فرض كنید شخص حقوقی اظهارنامه مالیاتی را در مرعد مقرر به شرح زیر اعلام كرده است:
كل درآمد در یك سال : 1،000 ریال و كل هزینهها در یك سال : 500 ریال
محاسبه درآمد مشمول مالیات در صورتی كه سازمان مالیاتی تمام هزینههای مؤدی را تایید كند بدین شرح خواهد بود.
500 ریال = 1000 – 500 :درآمد مشمول مالیات
125 ریال = 25% * 500 :مالیات متعلقه
با وجود ارسال اظهارنامه در موعد مقرر، سازمان مالیاتی مبلغ 100 ریال از هزینههای مودی را تایید نكند.
600 ریال = 500+100 = 1000 – 500 = درآمد مشمول مالیات
150 ریال = 25% * 600 =مالیات متعلقه
شخص حقوقی اظهارنامه مالیاتی را در موعد مقرر به سازمان مالیاتی ارسال نكرده است.
در این حالت اگر ضریب اینتاكد را مثلا 30% در نظر بگیریم؛ درآمد و فروشی را كه سازمان مالیاتی برای مؤدی با توجه به مدارك به دست آورده است 2،000 ریال باشد، درآمد مشمول مالیات به شرح زیر محاسبه خواهد شد.
25% * ضریب اینتاكد * فروش(درآمد) = درآمد مشمول مالیات
150 ریال = 25% * 30% * 2،000 = درآمد مشمول مالیات
در محاسبه مالیات بر حقوق چه مواردی لحاظ میشود؟
محاسبه مالیات بر حقوق به عنوان یکی از اجزای تشکیل دهنده مالیات بر درآمد، نقش بهسزایی در تامین هزینههای دولت دارد. در محاسبه بیمه و مالیات حقوق همه پرداختهای نقدی و غیرنقدی کارمندان، مشمول مالیات میشود. یکی از مزیتهای پرداخت مالیات، توزیع عادلانه درآمد است. در ادامه مواردی را که در نظام مالیاتی، مشمول مالیات حقوق هستند نام بردهایم که عبارتاند از حقوق اصلی، اضافه کار، مزایای تولید، حق تولید، حق کمسیون فروش، مزایای نقدی، کسری انبار، ایاب و ذهاب، حق مدیریت، حق مسکن، حق مشاوره، کارمزد، حق نمایندگی بیمه، حق سرایداری، حق پاسداری، حق خزانه، حق امضا، حق باجه، حق انبار داری، تغذیه، حق فنی، حق تاهل، حق اولاد.
معافیت مالیاتی
منظور از معافیت مالیاتی، پرداخت نکردن مالیات توسط افراد مشمول معافیت، مشروط به مجموعهای از عوامل است. افرادی که معاف از مالیات میشوند از سوی دولت مشخص میگردند.
مشاغل معاف از پرداخت مالیات؛ برخی از مشاغل با توجه به نوع فعالیتشان از پرداخت مالیات معاف خواهند بود. این اصناف عبارتند از گروههای فرهنگی و هنری، مراکز و موسسات خیریهو اصناف فعال در مناطقی که کمتر توسعه یافته می باشند. هم چنین شهرداریها، دستگاهها و موسسات دولتی که بودجه خود را از دولت میگیرند، وزات خانهها و بنیادها و نهادهای انقلاب اسلامی نیز معاف از مالیات خواهند بود.
با این حال، موارد معافیت مالیات بر حقوق شامل 13 مورد بوده که به شرح زیر است:
روسا و اعضای مأموریتهای سیاسی خارجی در ایران و روسا و اعضای هیئتهای نمایندگی فوقالعاده دول خارجی نسبت به درآمد حقوق دریافتی از دولت متبوع خود به شرط معامله متقابل و همچنین روسا و اعضای هیئتهای نمایندگی سازمان ملل متحد و موسسات تخصصی آن در ایران نسبت به درآمد حقوق دریافتی از سازمان و موسسات مزبور در صورتی که تابع دولت جمهوری اسلامی ایران نباشند.
روسا و اعضای مأموریتهای کنسولی خارجی در ایران و همچنین کارمندان موسسات فرهنگی دول خارجی نسبت درآمد حقوق دریافتی از دول متبوع خود به شرط معامله متقابل.
کارشناس خارجی که با موافقت دولت جمهوری اسلامی ایران از محل کمکهای بلاعوض فنی و اقتصادی و علمی و فرهنگی دول خارجی ویا موسسات بینالمللی به ایران اعزام میشوند نسبت به حقوق دریافتی آنان از دول متبوع یا موسسات بینالمللی مذکور.
کارمندان محلی سفارتخانهها و کنسولگریها و نمایندگیهای دولت جمهوری اسلامی ایران در خارج نسبت به درآمد حقوق دریافتی از دولت جمهوری اسلامی ایران در صورتی که دارای تابعیت دولت جمهوری اسلامی ایران نباشند به شرط معامله متقابل.
حقوق بازنشستگی و وظیفه و مستمری و پایان خدمت و خسارت اخراج و بازخرید خدمت و وظیفه یا مستمری پرداختی به وراث و حق سنوات و حقوق ایام مرخصی استفاده نشده.
هزینه سفر و فوقالعاده مسافرت مربوط به شغل.
مسکن واگذاری در محل کارگاه یا کارخانه جهت استفاده کارگران و خانههای ارزان قیمت سازمانی در خارج از محل کارگاه یا کارخانه که مورد استفاده کارگران قرار میگیرد.
وجوه حاصل از بیمه بابت جبران خسارت بدنی و معالجه و امثال آن.
عیدی سالانه یا پاداش آخر سال جمعا معادل یک دوازدهم میزان معافیت مالیاتی موضوع ماده 84 این قانون.
خانههای سازمانی که با اجازه قانونی یا به موجب آییننامههای خاص در اختیار مأموران کشوری قرار داده میشود.
وجوهی که کارفرما بابت هزینه معالجه کارکنان خود یا افراد تحت تکفل آنها مستقیما یا به وسیله حقوقبگیر به پزشک یا بیمارستان به استناد اسناد و مدارک مثبته پرداخت کند.
مزایای غیرنقدی پرداختی به کارکنان حداکثر معادل دو دوازدهم معافیت موضوع ماده (??) این قانون.
درآمد حقوق پرسنل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران اعم از نظامی و انتظامی، مشمولان قانون استخدامی وزارت اطلاعات و جانبازان انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی و آزادگان.
نحوه استعلام مالیات مشاغل
برای اینکه بتوانیم میزان بدهی مالیاتی خود را متوجه شویم که چه میزان می باشد؛ بایستی برای استعلام بدهی مالیاتی به سامانه الکترونیکی مالیاتی سازمان امور مالیاتی کشور مراجعه کنیم. در این سامانه بایستی ثبت نام خود را انجام داده باشید. سپس با توجه به سوابق پرونده های مالیاتی می توان تشخیص داد که میزان بدهی مالیاتی و حتی ممنوع الخروجی چقدر می باشد.
هزینههای قابل قبول صاحبان انواع مشاغل؛ بعضی از افراد به این تصور می رسند که چگونه می توانند از میزان درآمد خودشان که مشمول مالیات است، مالیات را کاهش دهند تا بتوانند از این طریق مالیات کمتری پرداخت نمایند. در این خصوص برخی از مودیان برای خود هزینههایی ر مد نظر و اعلام می کنند که حتی ممکن است برای سازمان امور مالیاتی مورد قبول واقع شود یا اینکه با آن موضوع موافقتی صورت نگیرد. با توجه به ماده ۱۴۷ قانون مالیات های مستقیم مودیان مالیاتی بایستی هزینه هایی را برای امور سازمان امور مالیاتی رویت کنند که در حد متعارف متکی به مدارک باشند. همچنین برای تحصیل درآمد موسسه در دوره مالی هزینه شوند. این موارد به این خاطر است که سازمان امور مالیاتی آن را تایید کند. حتی در ماده ۱۴۸ قانون مالیاتهای مستقیم برخی از هزینه هایی که برای سازمان مورد قبول می باشد؛ شامل موارد زیر است:
- اجاره بهای ماشین آلات و ادوات موسسه
- هزینههای استخدامی کارکنان
- هزینههای تحقیقات، آزمایش، آموزش و نشریهها
- کرایه محل مجموعه یا موسسه اجارهای
- هزینههای سوخت، برق، آب، مخابرات و غیره.
- هزینههای فرهنگی و ورزشی و رفاهی برای کارکنان
- وجوه پرداختی بیمه و حق امتیاز موسسه.
سخن پایانی
اصلی ترین دغدغه اشخاص حقوقی مالیاتی است که به سازمان امور مالیاتی پرداخت میکنند. ما در این مقاله به برخی نکات مهم اشاره کردیم. البته این نكته را به خاطر داشته باشید كه مقوله مالیات اشخاص حقوقی بسیار گسترده و پیچیدهتر از موضوعات گفته شده است. اگر هنوز در مورد نحوه محاسبه و معافیتهای مالیات بردرآمد اشخاص حقوقی سؤال دارید، میتوانید از کارشناسان جاب دی سوال بفرمایید.
دیدگاهتان را بنویسید